Chaos in het ziekenhuis

11 oktober 2019 - Gobabis, Namibië

Hoi allemaal,

sneller dan verwacht een nieuwe blog van mij. Voordat ik deze blog begin wil ik laten weten dat ik deze blog schrijf recht vanuit mijn hart. Ik ga opschrijven wat ik vandaag heb meegemaakt. Ik ga beschrijven wat ik vandaag heb gedacht en gevoeld. Normaal gesproken laat ik mijn blog nakijken door mijn geliefde vader of door mijn lieve beste vriend. Vandaag heb ik ervoor gekozen dit niet te laten doen. Ik schrijf zoals ik ben. Excuses alvast voor de mogelijk kromme zinnen en taalfouten. 

Djudju de arts van het staatshospitaal appte deze week en zei; vrijdag is een rustige dag, dan kan je met mij meelopen. En zo was ik vanochtend om 8:00 in het ziekenhuis. Op de bankjes in de gang zaten al mensen te wachten op het spreekuur. Het spreekuur is in de middag.  Het is niet een uur, maar net zolang als nodig is. Omdat het altijd erg druk is besluiten mensen dus er alvast te gaan zitten zodat ze als eerste aan de beurt zijn als de dokter komt. 

De dag begon met het lopen van de rondes. Alle patiënten langs en kijken hoe het gaat. Kijken wie er naar huis mag. Kijken of de medicijnen die ze slikken aanslaan, enz. Vandaag waren er twee artsen in het ziekenhuis aan het werk. En in het totaal werken over het hele ziekenhuis 14 verpleegkundigen. Vanochtend zag dokter kangdii (djudju) ongeveer 30 patiënten, waarvan 22 kinderen. Deze patiënten lagen verspreid over 4 slaapkamers. Twee kamers met volwassenen, hier lagen 4 volwassenen per kamer. En twee kamers met kinderen, in de ene kamer 10 en in de andere kamer 12. Zelfs op de grond lagen er matrasjes met kinderen. 

Aan het begin van de ronde zei de verpleegkundige tegen ons; ontsla zoveel mogelijk patiënten want we zitten helemaal vol. Aan het einde van de ronde konden we zeggen dat we 8 patiënten hebben mogen ontslaan, op de voorwaarde dat zij hun medicijnen innemen op de juiste tijd, en terug komen wekelijks om te wegen. Veel van de ontslagen patiënten lagen in het ziekenhuis voor ondervoeding of voor tuberculose. 

Over werkdruk hier gesproken vergeleken met Nederland durf ik te zeggen dat wij Nederlanders ons aanstellen. Ik dacht altijd dat wij het zwaar hadden in de zorg. Dit is bij deze niet waar. Tuurlijk, het kan altijd beter. Maar zwaar? Absoluut niet. Misschien stellen wij te hoge eisen aan de zorg die wij dan leveren. Wij zijn druk als we bijvoorbeeld de was niet hebben kunnen opruimen van de bewoners die dag. Nou, hier zijn ze druk als ze alleen staan als verpleegkundige op 30 patienten. 

Er was een struggle deze ochtend want de baby melk was niet optijd geleverd. Pas om 12:00 in de ochtend kwam de baby melk op de afdeling binnen. Van 9-12:00 hebben 20 baby's/kleine ondervoede kinderen gehuild. En daar sta je dan als verpleegkundige, machteloos. Zoiets zou je in Nederland niet meemaken. 

Qua ziektebeelden was het vandaag vooral, diabetes, tuberculose, HIV positief, ondervoeding, brandwonden, botbreuken,  cerebrale parese, ondervoeding, ondervoeding, ondervoeding, ondervoeding, psychische aandoeningen. 

Bijna alle kinderen waar we langs kwamen waren ondervoed. Zo erg om te zien. Dan was er een meisje van twee jaar oud. En zij zag eruit als een baby van drie maanden oud. Zo klein en dun. Aan het zuurstof. En niks bewegen. Het zal zo lang duren voordat zij op haar juiste gewicht zit. 

Toen we in de kinderkamer met de controles bezig waren van een ander meisje, kwam er een moeder binnen, zij pakte haar kind op, zette het in de weegschaal en begon te juichen. Wij keken op, en lachen dat ze deed ze was helemaal blij. Dokter Kangdii vroeg aan haar; hoeveel weegt ze nu? Heeft ze haar doel behaald? En zowaar, na drie maanden opname in het ziekenhuis mocht dit meisje naar huis toe. De moeder heeft drie maanden lang, elke dag bij haar kind gezeten. Ze hielp de zusters bij de zorg voor de andere kinderen. En nu eindelijk was zij degene die naar huis toe mocht gaan. Erg mooi om die blijdschap te zien. Hopelijk blijft ze haar kindje mooi voeden en blijft het kindje gezond en op gewicht. 

Als je druk bent vliegt de tijd. Om half een hadden we alle patienten gezien van de ochtendronde. Bij drie kinderen moesten we nog de brandwonden verzorgen. Twee van hen was snel alleen verband verwisselen. En bij de derde moest de wond helemaal schoongemaakt worden met een mesje. Dit jongetje van 5 jaar heeft een pan met kokend water over zijn hoofd en arm gekregen. Zijn hele gezicht en arm lag open. Dit behandelen ze hier met honing en betadine dat door elkaar gemengd. En dan gaasjes erop en daaroverheen verband. Met dat ik dit begin te typen word ik weer misselijk en draaierig. Dat klinkt nogal als een aansteller. Nou dat vond ik mezelf ook echt wel. Sorry mensen, het is bewezen dat ik grote hoeveelheden bloed, in combinatie met 30 graden en een lege maag niet kan hendelen. 

Dit jongetje kreeg een slaapmiddel voor hij geholpen werd zodat hij geen pijn zou hebben. De kleine operatie gebeurde gewoon in de zaal waar de andere 11 kinderen ook lagen. Allemaal keken ze lekker toe hoe de dokter dit jongetje hielp. Ze deed het heel netjes en professioneel. Roeien met de riemen die je hebt. Want de juiste materialen had ze niet om de wond goed schoon te kunnen maken. Ik stond daar dus naast het bed, toe te kijken. En ik vind zulke dingen echt wel interessant. Alleen ik stond daar dus, en zag hoe ze dat dode vlees wegsneed. Ik zag al dat bloed de arm van dat jongetje stromen. Het werd zwart voor mijn ogen, eerst vlekjes, ik met mijn ogen knipperen. Het werd zwarter en zwarter. Ik hield me vast aan het bed. En ik hoorde Djudju vaag zeggen, kan je wel tegen bloed? Ik zo knikken. Ik deed mijn ogen dicht en besloot even heel diep in en uit te ademen. Vervolgens liep ik naar andere kant van kamer, ging zitten en even wat water drinken. Dat was het eerste water sinds die ochtend 7:45, en dat met 30 graden warmte. Opzich niet gek dat je dan dizzy word. Af en toe keek ik hoe die operatie verder ging, maar telkens als ik keek werd ik misselijk. Daarom besloot ik maar om het te laten voor wat het was. Ik ben er blijkbaar niet voor gemaakt! ;-) 

Om half twee hadden wij een uur lunchpauze. En zo begonnen we om half drie weer met het werk. 

Deze middag begon met een korte bespreking met het hoofd van de artsen. Dit ging over hoe de ontwikkelingen in het ziekenhuis gaan. Of er veel fouten zijn gemaakt of juist niet enz. Conclusie van de meeting was dat het erg goed gaat qua zorg en dat er vooruitgang is. Dit is goed nieuws natuurlijk. 

Eenmaal klaar met de meeting gingen wij naar de spreekkamer. Hier zouden wij de mensen uit de mega overvolle wachtruimte zien. Dat is een beetje zoals een Nederlands inloopspreekuur bij de dokter in de ochtend. 

Nadat we drie patiënten gezien hadden werden we weggeroepen. Bij de emergency room hadden ze ons nodig. Er was een man binnengekomen van ongeveer 30 jaar. Zijn hele leven heeft deze man al psygische problemen. Nu hadden zijn vrienden hem drugs gegeven en als gevolg daarvan is hij in een psychose geraakt en kwam hij er niet meer uit. Deze man was helemaal door de dolle heen. Overbeweegelijk, kon niet op zijn eigen benen staan. Geen evenwicht. Kon niet praten. Zijn al oude ouders brachten hem binnen. De verpleegkundigen daar moesten hem met zes personen vast houden terwijl ze hem een injectie gaven met haloperiodol. Aangezien deze injectie niet werkte werden wij geroepen om te kijken wat we hem dan zouden kunnen geven. Er zijn veel medicijnen niet op voorraad  bij de apotheek in het ziekenhuis. Heel lastig. Daarom besloten wij zelf naar de apotheek te gaan en hier vroegen wij wat ze in voorraad hadden qua rustgevende en spierontspannende middelen. Maar dit was dus eigenlijk niks. Alleen in tabletvorm maar dat was niet wat wij zochten. Uit eindelijk na lang denken en zoeken kon er een mix van iets gemaakt worden. Het werktte niet optimaal maar in iedergeval een beetje. Deze man is opgenomen en naar high care afdeling gebracht. 

Toen waren we dus bij de emergency room en daar was het ook heel erg druk. Veel mensen die aan het wachten waren om geholpen te worden. Heel veel mensen. Als je door de gang loopt hoor je overal vandaan, dokter, dokter, dokter. Maar als dokter ben je zo druk, je moet doorlopen en doen wat je wilde doen anders krijg je niks gedaan. Zo die middag hebben we veel mensen gezien. Mensen met botbreuken, mensen met ernstige hartproblemen. 

En alles kost meer tijd. Alles word nog met de hand geschreven. Niks is op de computer, dus alle recepten van medicijnen, alle rapportages van patiënten, laboratorium uitslagen, alles is met de hand. En moet je als dokter zelf achteraan of zelf doen. Zo liepen we meerdere keren vandaag naar het laboratorium om bloeduitslagen op te vragen van patiënten. Hetzelfde geld voor de röntgenfoto, als die gemaakt zijn, ga je met de naam van de patiënt naar die kamer toe, dan vraag je aan je collega om de foto van die patiënt en dan kan je die daar bekijken. Lekker omslachtig, dit kost veel tijd. Maar goed dat is Afrika. 

Vandaag foto's bekeken van een gebroken enkel, gebroken teen, ingezakte ruggenwervel, een andere enkel met een oude breuk en allemaal kleine nieuwe breukjes. Zo werd er vanmiddag bij drie mensen nog gips gezet. 

Denk even in, een kamer is gemiddeld de grootte van een huiskamer van een rijtjeshuis. Hier staan drie noodbedden. En is een bureau. In deze kamer staan en lopen vier verpleegkundigen, zij proberen de mensen te helpen en de chaos te verminderen. Dan ben je daar als enige arts, en dan zijn er ongeveer 40 mensen die door jou gezien willen worden. Al deze mensen praten hardop. Discussiëren met elkaar. Lopen door de kamer heen. Dringen voor. En als een patiënt geholpen word gaan er vijf omheen staan en naar ons kijken alsof ze televisie aan het kijken zijn. 

Ja dat dus. Chaos. En aangezien het al 17:00 was geweest en Djudju haar dienst erop zat hebben we alleen nog de mensen geholpen die van buiten het dorp kwamen. Dit waren er vier. Nadat zij voorzien waren van medicijnen enz. zat ons werk erop. 

Conclusie van deze dag is dat dokter zijn in Namibië geen grapje is. En dat ze elke cent die ze krijgt verdient. En dan te bedenken dat je in totaal maar drie artsen in het ziekenhuis hebt. Er zijn weken dat ze zes dagen werkt, waarvan ze drie nachten oproepbaar is en dus ook nog gebeld word een paar keer per nacht om te komen. Heel bizar. Ik zou het niet trekken dat weet ik wel. 

Maar dit was fijn om mee te mogen lopen. Een ervaring rijker. Heel veel gezien en gehoord en geleerd. Nu ben ik helemaal moe en ga ik slapen eigenlijk is het al veel te laat. 

Hopelijk vielen de taalfouten mee ;)

Liefs van Gera 

7 Reacties

  1. Anneke veldhuizen:
    11 oktober 2019
    Zo Gera petje af
  2. Dora Schouten:
    11 oktober 2019
    Tjo...Gera....
    Prachtig dat je mee het kunnen lopen!
    Waardeer je des te meer je eigen landje.
  3. Rika:
    11 oktober 2019
    Wauw wat een respect voor die artsen en verpleegkundigen daar.
    Wij kunnen hier niet meer zeggen dat we het zwaar of druk hebben in de zorg als ik dit zo lees.
    Wel een hele leerzame dag voor jou.
    Ik begrijp wel dat je nu helemaal kapot bent.
    Slaap lekker hoor😘
  4. Dora Schouten:
    12 oktober 2019
    Mooi verhaal, Gera. Voortaan je blogs maar rechtstreeks plaatsen. Corrigeren is bijna niet meer de moeite.
  5. Carla:
    12 oktober 2019
    Wat een prachtig verhaal weer Gera. En wat een verschil met de zorg in Nederland. Ik loop al weg als er een bewoner begint over te geven dus dat jij het niet meer trok met de behandeling van dat jongetje kan ik goed begrijpen. Wat een verschil in zorg in verschillende werelddelen maar ook het vertrouwen daar van de mensen in de doktoren. Wij maar klagen hier dat we zulke lange wachtlijsten hebben 🙈 snap best dat als je iets mankeert snel een diagnose wilt hebben maar als je in zo’n omgeving zit waarin jij nu zit is geduld een schone zaak. Slaap lekker lieve Gera en op naar een volgend avontuur.
  6. Hanneke:
    15 oktober 2019
    Wat een dag zeg! Heftig hoor! Dan besef je weer hoe goed wij het hier in Nederland hebben, als je zulke dingen mee maakt.
    Wel super mooi dat je mocht mee lopen, maar ik snap ook heel goed dat je na zo’n dag helemaal op bent.
  7. Catharina:
    16 oktober 2019
    Ha Gera, wat een indrukwekkend verhaal! Ik herken er veel van , in Malawi is het ( helaas) niet anders. Wat zijn de voorzieningen hier dan goed! Het allerbeste en sterkte met alle werkzaamheden en indrukken daar! Groet Catharina